شهيد و آرزوي بيرون آمدن از بهشت

صائب جواهري
بهشت، آرزوي همگان
شايد همه كساني كه وصف بهشت را شنيده اند، همواره در آرزوي آن باشند و تمامي زندگي خويش را براي رسيدن به آن صرف كنند؛ زيرا بهشتي كه خداوند توصيف مي كند، همان جايي است كه انسان مي تواند مفهوم كامل سعادت و خوشبختي را بچشد و بي هيچ ترس و هراسي از مرگ، زندگي جاودانه اي را در آسايش و آرامش كامل سپري كند.
هر چند كه برخي از محبان الهي خواستار خود خداوند هستند و بر اين باورند كه:
گر مخير بكنندم به قيامت كه چه خواهي
دوست ما را و همه جنت و فردوس شما را
ولي همان بهشت رضوان و بهشت لقاء كه مراتب عالي بهشت است، بيرون از دايره مفهوم بهشتي نيست و در حقيقت آنان مرتبه فراتري را آرزو مي كنند كه خود بهشت ذات و رضوان و لقاي الهي است.
بنابراين همگان چه عابدان تاجرصفت، چه بندگان و چه دوستداران خداوند، خواهان بهشت هستند كه خود داراي مراتب و درجاتي است. تمامي تلاش ها و مجاهدت هاي انساني و مؤمنان براي رسيدن به بهشت مي باشد. بنابراين اگر كسي به اين بهشت درآيد هرگز ميل و گرايش به بيرون رفتن از آن ندارد و جاي ديگر را نمي خواهد.
شهيدان و بيرون آمدن از بهشت
در اين ميان تنها شهيدان هستند كه آرزوي بيرون آمدن از بهشت را دارند. در روايتي از پيامبر گرامي(ص) اين معنا مورد توجه و تاكيد است كه شهيدان آرزوي خروج از بهشت را دارند: قال رسول الله(ص): ما من احد يدخل الجنه فيتمني ان يخرج منها الا الشهداء فانه يتمني ان يرجع فيقتل عشر مرات مما يري من كرامه الله؛ كسي نيست كه وارد بهشت شود و آرزو كند از آن بيرون آيد مگر شهيد كه به خاطر كرامتي كه از جانب خداوند ديده است آرزو مي كند به دنيا برگردد و ده بار كشته شود. (مستدرك وسايل الشيعه، محدث نوري، ج 2، ص 243)
همين روايت از امام رضا(ع) از پدرانش نيز نقل شده است كه در مجلد 17 كتاب بحارالانوار در صفحه 172 آمده است.
علت اين اشتياق را مي توان در مقام و ارج و قربي دانست كه براي شهيد در نزد خداوند است. شهيد با در كف گرفتن جان خويش مي كوشد تا همه چيزش را در راه خدا و اهداف متعالي آن ببخشد. از اين رو هيچ قطره اي نزد خداوند محبوب تر از دو قطره نيست، يكي قطره خوني كه در راه خداوند ريخته مي شود و ديگر قطره اشكي كه در تاريكي شب از چشم بنده اي براي خاطر خداوند روان مي گردد. (بحارالانوار، مجلسي، ج 100 ص 01)
ويژگي هاي هفتگانه شهيد
به خاطر همين محبوبيت است كه خداوند براي شهيد هفت خصلت بيان مي كند و مي فرمايد: 1-هنگامي كه نخستين قطره خونش بر زمين مي ريزد همه گناهانش آمرزيده مي شود؛ 2-سرش در دامان دو همسر از حوريان قرار مي گيرد و آن دو گرد و خاك را از صورتش پاك مي كنند و به او خوش آمد مي گويند و او نيز به خوشامدگويي ايشان پاسخ مي دهد؛ 3-از جامه هاي بهشتي به او مي پوشانند؛ 4-خازنان بهشت با هر بوي خوشي به سوي او پيش دستي مي كنند كه او را با خود ببرند؛ 5-شهيد جايگاه خود را مي بيند؛ 6-به روح او خطاب مي شود كه در هر كجاي بهشت كه مي خواهي گردش كن؛ 7-شهيد به خدا نظر مي كند و اين نگاه، مايه آرامش هر پيامبر و شهيدي خواهد بود. (وسايل الشيعه، حر عاملي، ج 11، ص 01)
در روايتي ديگر در منزلت شهيد آمده است: هر كه در راه خدا شهيد شود، خداوند او را از هيچ يك از گناهانش آگاه نمي گرداند
(همان ص 11)
اين بدان معناست كه چيزي از گناهان بر او باقي نمي ماند تا از آن ياد شود؛ زيرا او خود را فداي خدا كرده است و با اين كار و با كوتاه ترين راه، به كمال مطلق رسيده و به خدا تقرب جسته و خدايي شده و در لقاي الهي درآمده و به فناي او رسيده است.
باتوجه به فناي ذاتي شهيد در خداوند، سخن گفتن از مرگ او امري باطل و نادرست است، زيرا اگر ديگران را مرگي است كه با آن به عالم برزخ مي روند و در عالم ديگري زندگي مي كنند تا اين كه دوباره مرگ به سراغ ايشان آمده و آنان را به جهان آخرت قيامتي منتقل كند و دوباره در آن جا زنده شوند، شهيدان از كساني هستند كه هرگز مرگ به اين مفهوم را درك نمي كنند و مرگ ايشان مساوي با حيات جاودانه است. از اين رو خداوند مي فرمايد: ولاتقولوا لمن يقتل في سبيل الله اموات بل احياء و لكن لاتشعرون؛ به كساني كه در راه خداوند كشته شده اند، مرده مگوئيد بلكه زنده اند ولي شما احساس نمي كنيد و نمي دانيد. (سوره بقره آيه 254)
و هم چنين مي فرمايد: ولاتحسبن الذين قتلوا في سبيل الله امواتاً بل احياء عند ربهم يرزقون؛ مپنداريد آنان كه در راه خداوند شهيد مي شوند، مرده اند بلكه زنده اند و نزد پروردگارشان روزي مي خورند (سوره آل عمران آيه 169) بنابراين آنان در فناي الهي و بقاي الهي مي باشند و مستقيم از خداوند رزق و روزي مي خورند.